Buxusmot

BUXUSMOT CYDALIMA PERSPECTALIS (SYN. DIAPHANIA PERSPECTALIS)

Felgroene rupsen, met een zwarte kop, die zich voeden met de bladeren van Buxus. Deze van oorsprong Aziatische vlinder kan tot 4 cm groot worden. Er zijn twee generaties in België: april/mei en augustus.
De buxusmot (Cydalima perspectalis) is een soort uit de familie van de grasmotten (Crambidae) en werd voor het eerst beschreven door Francis Walker in 1859. Deze soort komt van nature voor in Oost-Azië en is in Europa een invasieve exoot, voor het eerst opgemerkt op de grens Duitsland/Zwitserland in 2006.

BESCHRIJVING

De vleugels van de buxusmot zijn wit met een donkere rand en hebben een spanwijdte van ca 4 cm. Er komt ook een zeldzame, geheel bruine variant voor. Jonge rupsen zijn vuilgeel en slechts enkele millimeters groot maar ze groeien snel uit tot felgroene exemplaren met een zwarte kop. Ze kunnen tot 4 cm lang worden en zijn dan bijna een maand oud. Na het rupsstadium verpoppen ze in de achtergelaten spinsels voor een periode van ca. 14 dagen. De vlinders leven zelf maar kort, ca.8 dagen, maar kunnen wel tot 500 eitjes per mot leggen. In België en Nederland komen 2 generaties voor. Deze exoot overwintert door middel van een ingesponnen rups tussen de buxusplanten.

OORSPRONG

De Buxusmot komt voor in Oost-Azië (Japan, Zuid-Korea, China) en werd in Europa geïntroduceerd in 2006 via verpakkingshout van natuursteen uit Azië, volgens onderzoek van de universiteit van Bazel. Nadien ging de verspreiding snel vanuit Duitsland/Zwitserland naar de rest van Europa. De eerste meldingen in Nederland dateren van 2007 maar waren toen nog zeer lokaal. Door het invasieve karakter van deze soort is anno 2018 heel Europa besmet met deze uitheemse mot. In 2020 zien we een algemene vermindering van de plaagdruk als gevolg van beheersing door natuurlijke vijanden zoals vogels, vleermuizen, wespen, enz. en uiteraard meer ervaring in de beheersing van deze plaag.

 

Omdat we hier te maken hebben met een invasieve exoot is alertheid zeker aan de orde. In het land van oorsprong worden Buxus maar ook andere planten aangetast. In Europa blijkt de buxusmot een voorliefde te hebben voor onze inheemse Buxus sempervirens, die in Azië niet voorkomt. Ook andere planten zouden het slachtoffer kunnen worden maar in de praktijk zijn er nog geen problemen geconstateerd met andere gewassen.

SCHADE

De jonge rupsen eten delen van het bladgroen maar het zijn vooral de oudere rupsen die voor veel schade zorgen. Volwassen rupsen kunnen op korte tijd een volledige plant ontbladeren. Op de aangetaste planten blijft enkel spinsel achter. Alhoewel de plant er op dat moment troosteloos uitziet, zal de Buxus na 8 weken opnieuw frisgroen uitlopen door zijn sterke recuperatievermogen. Het is wel belangrijk om de plant niet opnieuw te laten opeten. Er zijn 2 periodes met veel vraat: april en juli.

BESTRIJDING

De rupsen van de buxusmot zijn goed te bestrijden zowel chemisch als biologisch. Producten op basis van spinosad (Conserve Garden), toegelaten in de bioteelt, hebben een lange nawerking en blijken even efficiënt als chemische middelen.
Producten op basis van Bacillus thuriengensis (niet toegelaten voor de particulier in België en Nederland, wel in de rest van Europa) werken vooral goed op jonge rupsen. Chemische rupsmiddelen op basis van lambda-cyhalothrin (Karate Garden) of deltamethrin (Decis) hebben ook een goede werking. Professionele tuinaannemers, houders van een fytolicentie, hebben een breder pakket aan middelen.

BELANGRIJKE INFORMATIE

  • Behandeling in een vroeg stadium zorgt voor veel minder schade.
  • Volg onze waarschuwingsberichten
  • Behandel uw planten bij voorkeur met biologische middelen!
  • Afgevreten planten zullen opnieuw recuperen en hoeven niet verwijderd te worden!
  • Feromoonvallen kunnen gebruikt worden als monitoring. Als bestrijding zijn ze
  •     nutteloos omdat slechts een klein gedeelte van de mannetjes wordt gevangen.
  • Natuurlijke vijanden beginnen deze invasieve exoot te ontdekken en vooral vogels  zijn dol op de rupsen. De rupsen zelf zijn giftig (buxine) maar vogels schijnen daar weinig last van te hebben. Vogelsterfte als gevolg van behandeling met gewasbescherming is niet bewezen en uitvoerig onderzoek heeft dit ondertussen bevestigd.
  • Bijkomende tip: De volwassen buxusmotten worden aangetrokken door kunstlicht. Indien mogelijk zo weinig mogelijk de tuinverlichting gebruiken als er volwassen motten rondvliegen.
  • Meer info op www.sosbuxusmot.be